Nợ xấu là gì? Cách xóa nợ xấu nhanh nhất? (2024)

Chắc hẳn ai cũng từng nghe đến thuật ngữ nợ xấu. Thế nhưng, có rất nhiều người bị các tổ chức tín dụng từ chối cho vay với lý do nợ xấu. Vậy nợ xấu là gì? Nợ xấu gây ảnh hưởng gì đến khách hàng và có thể xóa nợ hay không? Hãy cùng tìm hiểu các thông tin dưới đây để giải đáp được thắc mắc của mình nhé. 

Phân loại các nhóm nợ từ hệ thống CIC

Trước khi tìm hiểu kỹ càng về nợ xấu là gì, bạn cần biết được tiêu chuẩn để phân chia các loại nợ. Trên hệ thống của CIC, khi đi vay nợ, khách hàng sẽ được xếp vào một trong năm nhóm nợ này. 

Trên hệ thống CIC (Trung Tâm Thông Tin Tín Dụng Quốc Gia Việt Nam), khách hàng đi vay sẽ được xếp vào 1 trong 5 nhóm nợ sau đây:

Nhóm 1: (Nợ đủ tiêu chuẩn)

Bao gồm các khoản nợ:

• Có thể thu hồi đầy đủ cả gốc lẫn lãi đúng thời hạn. 
• Các khoản nợ được trả quá hạn dưới 10 ngày

Nhóm 2: (Nợ cần chú ý)

Đây là các khoản nợ nhóm 2:

• Quá hạn trả chậm kể từ ngày 11 trở lên
• Các khoản nợ được tính từ ngày thứ 11 đến ngày 90 của các ngày chậm trả. 
• Các khoản nợ có điều chỉnh kỳ hạn cho việc trả nợ lần đầu. Lưu ý là với khách hàng là doanh nghiệp thì tổ chức tín dụng phải đánh giá khả năng trả đầy đủ nợ gốc lẫn lãi đúng kỳ hạn được điều chỉnh.

Nhóm 3: (Nợ dưới tiêu chuẩn)

Nợ nhóm 3 bao gồm:

• Các khoản nợ quá hạn trả từ ngày thứ 91 đến ngày 180.
• Các khoản nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu. Không bao gồm các khoản nợ điều chỉnh kỳ hạn về việc trả nợ lần đầu được phân vào nhóm 2.
• Các khoản nợ được miễn hay giảm lãi. Do khách hàng không đáp ứng được khả năng trả lãi đầy đủ như quy định trong hợp đồng. 

Nhóm 4: (Nợ nghi ngờ)

Đây là các khoản nợ:

• Bị quá hạn từ 181 ngày cho đến 360 ngày.
• Nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần đầu quá hạn dưới 90 ngày.
• Nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần thứ hai.

Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn)

Bao gồm:

• Các khoản nợ bị quá thời hạn trả đủ lãi và gốc trên 360 ngày.
• Các khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần đầu bị quá hạn từ 90 ngày trở lên.
• Các khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần thứ hai quá hạn với thời hạn quy định.
• Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn về việc trả nợ lần thứ ba trở lên, bao gồm cả nợ chưa bị quá hạn hoặc đã quá hạn.
• Các khoản nợ chờ xử lý, nợ khoanh. 

Tổ chức CIC

Như đã biết, các khoản nợ sẽ được phân loại bởi CIC. Vậy bạn cũng nên tìm hiểu về tổ chức CIC để hiểu rõ hơn nợ xấu là gì và được quy định như thế nào? 

CIC, là viết tắt của Credit Information Center, hay còn được biết đến là Trung tâm thông tin tín dụng. Đây là một tổ chức Nhà nước thuộc quyền quản lý của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. CIC có chức năng tiếp nhận, lưu trữ, phân tích và xử lý các thông tin tín dụng. Từ đó, phục vụ cho nhu cầu quản lý các hoạt động nhà nước của Ngân hàng Nhà nước. 

Hơn nữa, CIC còn thực hiện các dịch vụ thông tin cho ngân hàng theo theo định của pháp luật và của hệ thống Ngân hàng Nhà nước. CIC sẽ quản lý thông tin của khách hàng từ các thông tin về khoản vay, tên người hoặc tổ chức vay, quá trình thanh toán khoản vay. Các ngân hàng có nhiệm vụ cung cấp chính xác và đầy đủ thông tin đến Trung tâm thông tin tín dụng. 

Từ đó, CIC sẽ tổng hợp thông tin thành một cơ sở dữ liệu thống nhất. Nó sẽ phản ánh về lịch sử tín dụng của từng cá nhân hoặc doanh nghiệp. Thế nên, các ngân hàng sẽ đánh giá việc cấp xét tín dụng dựa vào các thông tin của bạn trên hệ thống CIC. 

Khái niệm nợ xấu là gì? 

Nợ xấu là một thuật ngữ đã trở nên phổ biến hơn. Thế nhưng vẫn không ít người chưa hiểu rõ nợ xấu là gì? Theo như định nghĩa chuyên ngành, nợ xấu là những khoản nợ được các tổ chức tín dụng liệt vào nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn), nhóm 4 (nợ nghi ngờ) và nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn. 

Nói một cách đơn giản hơn, đây là những khoản nợ đã đến hạn thanh toán. Thế nhưng, khách hàng vay vẫn chưa thanh toán đầy đủ cả lãi và gốc và quá hạn trên 90 ngày. Đồng thời, các ngân hàng cũng sẽ căn cứ vào khả năng trả nợ vay của khách hàng để hạch toán khoản vay vào nhóm thích hợp. 

Như vậy có thể nói, nợ xấu được xác định bởi 2 yếu tố cơ bản:

• Nợ đã quá hạn trên 90 ngày
• Khả năng trả nợ đáng lo ngại của khách hàng (có thể trốn nợ)

Bản chất của nợ xấu

Vậy bản chất của nợ xấu là gì? Nợ xấu chính là khoản tiền cho vay mà các chủ nợ đánh giá không thể thu hồi lại được. Nó sẽ bị xóa sổ khỏi danh sách những khoản nợ phải thu của chủ nợ. Đối với các tổ chức tín dụng, nợ xấu là khoản tiền cho vay đến khách hàng, thường là với các doanh nghiệp, không thể thu hồi được. Bởi vì doanh nghiệp, tổ chức đó làm ăn thua lỗ dẫn đến phá sản. 

Một khoản nợ xấu sẽ được xem như là khoản chi phí. Do đây là khoản tiền không được thu thập. Từ các nợ xấu hiện hành cho đến nợ đã phát sinh từ trước đó, dù đã tất toán. Thì vẫn sẽ hiện hữu trong lịch sử tín dụng của bạn. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến điểm xếp hạng tín dụng của khách hàng hoặc nằm trong tiêu chí không được cho vay. 

Giải đáp thắc mắc rơi vào nợ xấu ngân hàng có cho vay vốn hay không?

Như đã biết, khi vay tín chấp hoặc vay thế chấp thì tổ chức tín dụng cũng sẽ cung cấp cho CIC các thông tin khách hàng. Bao gồm tên người vay, khoản vay, quá trình thanh toán tiền gốc và lãi như thế nào. Từ đó, CIC sẽ tổng hợp lại thành cơ sở dữ liệu để phản ánh lịch sử tín dụng của mỗi người. 

Nhiều người thường lo lắng nếu có nợ xấu hoặc lịch sử nợ xấu thì rất khó khăn trong việc vay mượn lần nữa. Tuy nhiên, không phải lúc nào khách hàng rơi vào tình trạng nợ xấu cũng không được vay vốn. Điều này tùy thuộc vào tình trạng nợ và khả năng trả nợ của bạn như thế nào. 

Đối với nợ nhóm 1 và nợ nhóm 2

Khi nợ của bạn được xếp vào nhóm 1, việc có được vay vốn hay không tùy vào mức độ trả quá hạn. Nếu bạn thường xuyên trả quá hạn hoặc các ngân hàng cho rằng khả năng thanh toán của bạn không tốt. Vậy thì khi đó, bạn có thể trả nợ chậm từ 5 đến 7 ngày hoặc cũng có thể nợ rơi vào nhóm 2. 

Theo đó, ranh giới của nợ nhóm 1 và nợ nhóm 2 cũng có thể chuyển sang nhóm nợ xấu dễ dàng. Mỗi tổ chức tín dụng sẽ đánh giá nợ dựa trên mức độ khác nhau. Hiện nay, không có ngân hàng nào hỗ trợ cho vay với khách hàng nợ nhóm 2. Bạn chỉ có thể vay mượn tại một số công ty tài chính như FE Credit hay Prudential Finance,… Tuy nhiên, cũng tùy vào lý do trả chậm là gì mà các tổ chức này mới hỗ trợ vay vốn. 

Đối với nhóm nợ xấu

Vậy các quy định vay mượn khi rơi vào nhóm nợ xấu là gì? Theo đó, khi nợ thuộc nhóm 3 đến nhóm 5 thì tất cả mọi ngân hàng và tổ chức tài chính đều sẽ không cấp tín dụng cho bạn. Phải đợi đến 2 năm thì tình trạng vay nợ của bạn trong hệ thống CIC mới trở lại bình thường và được duyệt vay vốn. 

Đặc biệt, với những ngân hàng kiểm soát rủi ro chặt chẽ, khi nợ chạm đến mức 3. Vậy thì ngân hàng đó không bao giờ cấp tín dụng dưới bất kỳ hình thức nào, cho dù qua bao nhiêu năm đi nữa. Thế nên, nếu như nợ của bạn được xếp hạng vào nhóm 3, 4, 5 vậy thì sẽ rất khó để đi vay.

Trên thực tế, các thông tin về lịch sử tín dụng đều được hệ thống CIC ghi nhớ trong vòng từ 3 đến 5 năm. Kể từ thời hạn khách hàng đi vay trả lãi và gốc đầy đủ. 

Nên nhớ rằng khách hàng có nợ xấu còn làm ảnh hưởng đến những cá nhân có chung sổ hộ khẩu và cùng địa chỉ. Chẳng hạn như khi vợ (chồng) bạn cần vay vốn mua nhà, thế nhưng người còn lại nằm trong danh sách nợ xấu nhóm 3, vay vốn sẽ khó khăn hơn nhiều. Thậm chí nhiều ngân hàng còn không chấp nhận cho vay. Thế nên, khi vay mượn, bạn cần lưu ý điều này để tránh đánh mất cơ hội đi vay sau này. 

Nợ xấu ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế và các tổ chức tín dụng?

Khi tìm hiểu về bản chất của nợ xấu là gì, đây chính là các khoản nợ mà ngân hàng không thể thu hồi lại được. Bởi vì nợ xấu đã khiến uy tín về việc vay mượn của bạn mất đi. Khách hàng phải mất một khoảng thời gian dài mới xóa được lịch sử nợ và có khả năng vay vốn lại được. 

Thế nên, nợ xấu sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của nền kinh tế. Cơ hội tiếp cận với các nguồn vốn để mở rộng việc sản xuất kinh doanh hoặc tiêu dùng bị hạn chế. Hơn nữa, việc tiếp cận với những tổ chức cho vay khác cũng sẽ giảm đi. 

Bên cạnh đó, nếu như ngân hàng phải chịu các khoản nợ xấu quá nhiều thì dễ bị lâm vào tình trạng phá sản. Dẫn đến việc tác động đến cả hệ thống ngân hàng và gây ra khủng hoảng cho toàn bộ nền kinh tế. Thế nên, nợ xấu sẽ gây ra những ảnh hưởng nguy hiểm đến sự phát triển của đất nước và đời sống xã hội. 

Các lý do gây phát sinh nợ xấu

Hiện nay, có rất nhiều trường hợp khách hàng bị ngân hàng từ chối cho vay bởi vì lịch sử nợ xấu. Khi đó, họ mới tá hỏa ra là mình đang được đánh giá rơi vào khoản nợ nhóm 3, nhóm 4 hoặc nhóm 5. Vậy những hành động có thể dẫn đến việc phát sinh nợ xấu là gì?

Biểu hiện rõ ràng nhất chính là bạn trả chậm hoặc không thanh toán tiền vay, từ vài tháng liên tục trở lên. Khi mất khả năng thanh toán khoản nợ dẫn đến các tài sản thế chấp bị xử lý cũng được tính là nợ xấu. Trong trường hợp bạn sử dụng thẻ tín dụng mà không kiểm soát được và mất khả năng thanh toán. Thế nên, bạn không thể trả nợ đúng thời hạn cho ngân hàng. 

Hơn nữa, nếu bạn sử dụng thẻ thấu chi theo lương của các ngân hàng và chi tiêu quá mức. Vậy nên đến kỳ hạn thanh toán mà trong tài khoản lương lại không đủ tiền để trả nợ và phát sinh nợ quá hạn. Cũng có những trường hợp khách hàng mua trả góp ở các siêu thị, cửa hàng nhưng không trả tiền đúng hạn và đầy đủ theo cam kết trong hợp đồng. 

Ngoài những lý do gây ra nợ xấu đó, cũng có nhiều khách hàng cố tình không trả nợ. Chẳng hạn như người đi vay không chấp nhận mức lãi suất của ngân hàng nên có ý chây ỳ, không trả nợ. Điều này dẫn đến các khoản nợ bị quá hạn và chuyển thành nợ xấu. Hoặc do cố tình, không chấp nhận, không biết hoặc quên những khoản phí phạt quá hạn ngày thanh toán. Những khoản phí này cũng có khả năng chuyển thành nợ quá hạn. 

Như vậy, nguyên nhân dẫn đến nợ xấu hoàn toàn xuất phát từ chính thái độ của bạn và do bạn quyết định. Khi đã có nợ xấu thì chắc hẳn bạn sẽ khó thực hiện thêm bất kỳ khoản vay nào tại các tổ chức tín dụng. Thế nhưng, nhu cầu sử dụng tiền của mỗi người luôn cao. Vậy thì giải pháp tốt nhất đó chính là thực hiện xóa nợ nấu. 

Cách kiểm tra nợ xấu của bản thân

Nhờ nhân viên ngân hàng kiểm tra

Bạn có thể nhờ người quen hoặc người thân làm việc ở ngân hàng kiểm tra giúp hoặc khi bạn đi vay vốn ngân hàng mới được kiểm tra bởi nhân viên ngân hàng.

Tra cứu bằng website CIC

• Bước 1: Truy cập website của CIC.
• Bước 2: Đăng nhập hoặc đăng ký nếu bạn chưa có tài khoản.
• Bước 3: Sau khi đăng nhập thành công, bạn chọn “Báo cáo khai thác”.
• Bước 4: Chọn loại báo cáo có phí hoặc miễn phí.
• Bước 5: Nhập mã OTP được gửi về điện thoại của bạn.

Sau khi nhập xong mã OTP là bạn có thể xem lịch sử nợ xấu hiện tại của mình.

Tra cứu bằng ứng dụng trên điện thoại

• Bước 1: Tải app CIC trên CH Play hoặc App Store về máy.
• Bước 2: Sau đó tiến hành đăng ký nếu bạn chưa có tài khoản.
• Bước 3: Vào menu và chọn “Khai thác báo cáo”.
• Bước 4: Chọn loại báo cáo có phí hoặc miễn phí.
• Bước 5: Nhập mã OTP được gửi về điện thoại của bạn.

Bạn nên chọn báo cáo có phí, bởi vì sẽ được thông tin chi tiết và đầy đủ hơn đặc biệt là thông tin nợ xấu nhiều năm về trước đều được hiển thị.

Cách xóa nợ xấu tại ngân hàng

Nhiều người thường thắc mắc không biết làm thế nào để xóa nợ xấu để đáp ứng được nhu cầu tài chính. Hãy cùng tham khảo cách xóa nợ dưới đây.

Cụ thể sẽ có hai trường hợp xảy ra nợ xấu. Và mỗi trường hợp lại áp dụng một cách khác nhau.

Nợ xấu do khách hàng

Trong trường hợp này, có thể là do khách hàng chậm trả nợ theo thời hạn, bị vỡ nợ hoặc không có khả năng trả. 

• Bước 1: Bạn cần kiểm tra các thông tin về tình trạng nợ xấu của mình tại hệ thống của CIC. Lưu ý là hệ thống CIC do Ngân hàng Nhà nước quản lý nên có tính bảo mật rất cao. Thế nên, bạn không thể tra cứu thông tin trực tuyến nếu không phải là nhân viên của ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng. Thế nên, bạn chỉ có thể kiểm tra trực tiếp tại trụ sở của Trung tâm thông tin tín dụng CIC. 
• Bước 2: Đến ngân hàng mà bạn đang vay nợ để làm việc và thanh toán toàn bộ cả tiền gốc và lãi phạt. Khi nộp tiền nợ, bạn nên cất giữ toàn bộ những giấy tờ liên quan để chứng minh việc thanh toán. Các nhân vân ngân hàng sẽ hỗ trợ tư vấn từ A đến Z nên bạn hoàn toàn có thể an tâm. 
• Bước 3:Và sau 1 tháng, bạn hãy kiểm tra hệ thống của CIC của mình để xem khoản nợ xấu đó đã được xóa hay chưa. Bạn phải hiểu rõ xóa nợ xấu cần phải có thời gian nên không được nôn nóng. Thời gian xóa nợ đối với nhóm 2 sẽ được lưu trữ trong vòng 12 tháng. Còn nợ xấu nhóm 3, 4, 5 sẽ được lưu lại trong vòng 5 năm.

Thế nên, cách tốt nhất để giải quyết nợ xấu chính là lập tức thanh toán tất cả những khoản nợ và cả khoản phạt của mình. 

Nợ xấu do các tổ chức tín dụng hoặc ngân hàng

Cũng cơ một vài trường hợp do hệ thống CIC xảy ra thiếu sót nên nhầm lẫn về việc nợ xấu. Bạn cần làm gì trong trường hợp này? 

• Bước 1: Hãy kiểm tra tình trạng nợ xấu của bạn tại Trung tâm thông tin tín dụng CIC.
• Bước 2: Nếu như thấy thông báo về nợ xấu không đúng, bạn nên gửi công văn đến các ngân hàng hoặc CIC để kiểm tra xác minh các thông tin. Từ đó sẽ có những điều chỉnh cho khách hàng nếu có sai sót. 
• Bước 3: Đợi kết quả từ các tổ chức đó.

Tuy nhiên, các thủ tục để làm đơn nộp xóa nợ xấu vẫn khá khó khăn. Chính vì vậy, tốt nhất là bạn nên giữ cho lịch sử tín dụng của mình luôn thật đẹp. Điều này sẽ giúp cho việc vay thế chấp, vay tín chấp hay mở thẻ tín dụng dễ dàng hơn.

Lời khuyên để tránh rơi vào nhóm nợ xấu

Trước khi tiến hành vay tín chấp hoặc vay thế chấp, bạn cần phải xem trước các tính lãi như thế nào. Điều này sẽ giúp bạn biết được mỗi tháng mình phải trả bao nhiêu tiền. Sau khi đánh giá mức thu nhập cũng như khả năng chi trả của mình, bạn có thể quyết định có nên vay hay không. 

Tốt nhất là mức vay không được vượt quá 50% thu nhập mỗi tháng. Khi đó, nguồn thu nhập và chi tiêu của bạn không bị gián đoạn hay cắt giảm. Bạn cũng có thể dễ dàng xoay nguồn tiền để duy trì việc trả nợ.

Một lời khuyên nhỏ cho bạn khi tìm hiểu nợ xấu là gì chính là đừng cố gắng vay vốn khi lịch sử tín dụng trong vòng 2 năm của bạn không tốt. Bạn sẽ phải tốn thêm chi phí “bôi trơn” cũng như tốn thêm thời gian, công sức không cần thiết mà vẫn không vay được vốn. 

Đặc biệt, với những khách hàng sử dụng thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ quốc tế thì cần phải lưu ý hơn. Hãy nhớ phải trả hết nợ và không bao giờ dùng thẻ giao dịch vượt quá khả năng thanh toán. Bạn không nên mua hàng vượt quá 50% của giới hạn thẻ để đảm bảo lịch sử tín dụng tốt. Và nếu có khoản vay nào thì tốt nhất là nên theo dõi việc trả nợ lẫn lãi đúng hạn.

Bị nợ xấu có vay tiền nhanh trả góp được không?

Nếu khách hàng thuộc nợ xấu nhóm 2 thì vẫn có thể được hỗ trợ vay tiền nhanh, bạn có thể tham khảo một số công ty tài chính như:

Giải đáp những thắc mắc liên quan đến nợ xấu

Khi khách hàng có nợ xấu, chắc hẳn nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến khả năng vay vốn để phục vụ cho việc tiêu dùng, kinh doanh. Nếu không may vướng vào nợ xấu, chắc hẳn bạn sẽ rất băn khoăn về những câu hỏi dưới đây.

Kết luận

Bài viết này đã chia sẻ cho bạn một vài thông tin cần biết về nợ xấu là gì. Hy vọng rằng bạn sẽ hiểu rõ hơn những ảnh hưởng khi lịch sử giao dịch xấu để từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn khi vay. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào liên quan đến những khoản nợ nấu này và cần tư vấn thì hãy liên hệ với website Vaytaichinh nhé.